• Home
• Over de UPF / Visie
• Komende Activiteiten
• Ambassadeurs voor Vrede
• Vredesinitiatieven
• Projecten
• Conferenties
• Publicaties
• Links
• Gastenboek
• Neem contact met ons op

Nieuws vervolg:

De Europese Unie als model voor regionale organisatie.

Van 2-5 juli 2008 werd in Asunción, Paraguay een “International Leadership Conference” gehouden, onderdeel van het Global Peace Festival, georganiseerd door de UPF. Dr. Willem van Eekelen, voormalig minister van defensie, staatssecretaris en secretaris generaal van de West Europese Unie, woonde namens Nederland de conferentie bij. Tijdens een panel over het thema “democratie en vrede” gaf hij een toespraak getiteld “De Europese Unie als model voor regionale organisatie”.

Vervolg:

Europa, zestig jaar vrede en samenwerking

Ik ben naar u toe gekomen vanuit West Europa, een deel van een continent met een nogal gemengde staat van dienst in de geschiedenis, maar dat na eeuwen van oorlog enkele belangrijke lessen heeft geleerd. Sinds 1945 leven de staten van Europa in vrede met elkaar en sinds 1989 worden zij niet langer verdeeld door een ijzeren gordijn. Een gebied waar vrede samengaat met rechtvaardigheid omdat vrede meer is dan de afwezigheid van oorlog. Een proces van samenwerking en integratie dat zich heeft uitgebreid van handel tot buitenlandse politiek, evenals een beleid voor interne veiligheid en waar leiderschap zich vertaalt in goed bestuur. Ik ben dank verschuldigd aan ambassadeur Rita Dimartino voor haar positieve opmerkingen over de Europese Unie. Buitenlandse waarnemers zijn vaak positiever over het ontwikkelingsproces dan wij zelf, omdat we meestal bezig gehouden worden door de moeilijkheden van alledag.

Wat zijn de lessen?

Ten eerst dat we oude problemen alleen kunnen oplossen als we hen in een nieuwe context plaatsen. Dan hebben we een kans. Paraguay is een voorbeeld van een land waar nu mogelijkheden lijken te zijn om nieuwe kansen aan te grijpen. In Europa hebben we onze kolen- en staalindustrieën geïntegreerd zodat deze nooit meer een basis kunnen zijn voor een expansionistische militaire macht. Nooit meer oorlog tussen Frankrijk en Duitsland.

Make law, not war

Ten tweede: bouw feitelijke solidariteit door gezamenlijke grensoverschrijdende projecten. Ten derde is het mogelijk om eenheid in verscheidenheid te hebben waarbij ieder land haar eigen identiteit behoudt in een geleidelijk integratieproces. Een uniek systeem waarbinnen een Europese Commissie Europese belangen definieert die over nationale belangen heen gaan , maar afhankelijk is van goedkeuring van zowel de Ministerraad als het Europees Parlement. Enige tijd geleden was onder de jeugd de kreet te horen: “ Make love, not war”. Nu zou onze slogan kunnen zijn: “Make law, not war”. ( “Maak wetten in plaats van oorlog “), doordat er gemeenschappelijke regels zijn opgesteld die voor alle 27 lidstaten gelden, in plaats van 27 verschillende regelgevingen die maar voor één land van toepassing zijn.

Collectief leiderschap

Tijdens deze conferentie is de aandacht tot nu toe uit gegaan naar leiderschap als een bron van inspiratie voor de enkeling , van een morele visie en een persoonlijk voorbeeld. We moeten ons echter bewust zijn, dat in internationale aangelegenheden leiderschap zijn beperkingen heeft. In Nederland willen we niet door Frankrijk en Duitsland geregeerd worden en in Paraguay wilt u ook niet door bijvoorbeeld Brazilie geregeerd worden. We willen collectief leiderschap waarin ieder land zijn zegje kan doen en zijn input heeft. Dat is niet gemakkelijk. De meeste internationale organisaties zijn gebaseerd op unanimiteit in besluitvorming, maar tegelijkertijd zijn de genomen besluiten weinig bindend. De Verenigde Naties zijn een wereldwijde organisatie maar geen wereldregering.

EU: voorbeeld van regionale samenwerking

De Veiligheidsraad is een onderhandelingsorgaan dat onderhavig is aan ernstige beperkingen van nationale soevereiniteit. Er zijn vele “Kaïns” in de VN, zelfs in de Commissie voor de Rechten van de Mens. (De term “Kaïn” duidt in dit verband op een persoon of instantie die vaak het eigen belang centraal stelt. Dit als tegenhanger van een “Abeltype” persoon of instantie die geneigd is om het hogere doel voorop te stellen, red. ) . Daarom zijn de VN slechts zo goed als haar leden zijn. Derhalve beveel ik regionale samenwerking aan en hierbij zou de Europese Commissie een voorbeeld kunnen zijn.

Bindende afspraken

In Europa zijn we langzamerhand op weg naar meerderheidsbeslissingen die leiden naar bindende afspraken. Beslissen bij meerderheid van stemmen verandert de regel van het spel, omdat iedere partij erin geïnteresseerd is een compromis te bereiken. Zolang de regels unanimiteit voorschrijven kan een land rustig “nee” blijven zeggen, maar zodra er gestemd kan worden werkt iedereen naar een consensus toe.

In feite is het bijna paradoxale resultaat dat er in werkelijkheid maar weinig gestemd wordt, doordat alle partijen de voorkeur geven aan gemeenschappelijke vooruitgang. In de loop der jaren is er een geheel van wetten en regels ontstaan dat de interne markt bestuurt, dat algemeen geldig is en gehandhaafd wordt door een Hof van Justitie, kort gezegd een egaal speelveld.

Het verleden vergeten

Soms lijkt de EU wel op de processie van Echternach met twee stappen vooruit en een terug. Maar ik vergelijk het liever met kijken hoe het gras groeit. Eerst lijkt het of er niets verandert maar aan het eind van de week moet het gazon gemaaid worden. De EU is een bron van stabiliteit met een grote aantrekkingskracht voor de meeste Europese landen die zich aan wetten houden en meervormige democratieën en markteconomieën zijn en die boven alles bereid zijn, de problemen met hun buren op te lossen. Een model voor samenwerking en het bewijs dat we boven de verdeeldheid van het verleden en de kortzichtige interpretaties van nationale belangen kunnen uitstijgen. We hebben het patroon van onze betrekkingen in een nieuwe context geplaatst die ons in staat stelt een nieuwe basis te vinden voor goed en democratisch bestuur, vrede en rechtvaardigheid. Een voorbeeld dat werkt in de praktijk.

Bezoek ook de website http://www.globalpeacefestival.org

Terug naar de homepage